Bộ Tư pháp Trả lời:

Về xác định thế nào là “đã bị xử phạt vì phạm hành chính”

Khoản 2 Điều 2 Luật XLVPHC quy định: Xử phạt vi phạm hành chính là việc người có thẩm quyên xử phạt áp dụng hình thức xử phạt, biện pháp khắc phục hậu quả đối với cá nhân, tổ chức thục hiện hành vi vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính. Khoản 3 Điều 21 Luật XLVPHC cũng quy định: Đối với mỗi vi phạm hành chính, cá nhân, tô chức vi phạm hành chính chỉ bị áp dụng một hình thức xử phạt chính; có thể bị áp dụng một hoặc nhiễu hình thức xử phạt bổ sung quy định tại khoản l Điểu này. Hình thức xử phạt bố sung chỉ được áp dụng kèm theo hình thức xử phạt chính.

Như vậy, có thể thấy, việc xử phạt vi phạm hành chính sẽ bao gồm việc áp dụng hình thức xử phạt (hình thức xử phạt chính và hình thức xử phạt bổ sung) và áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả nếu các nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực quản lý nhà nước có quy định hình thức xử phạt, biện pháp khắc phục hậu quả đốivới hành vi vi phạm đó. Hay nói cách khác, việc áp dụng hình thức xử phạt bổ sung hoặc áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả đối với cá nhân, tổ chức vi phạm hành chính phải được áp dụng kèm theo hình thức xử phạt chính.

Khoản 1 Điều 7 Luật XLVPHC quy định: Cá nhân, tổ chức bị xử phạt vi phạm hành chính, nếu trong thời hạn 06 tháng, kể từ ngày chấp hành xong quyết định xử phạt cảnh cáo hoặc 01 năm, kê từ ngày chấp hành xong quyết định xử phạt hành chính khác hoặc từ ngày hết thời hiệu thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính mà không tải phạm thì được coi là chưa bị xử phạt vi phạm hành chính.

Quy định nêu trên của Luật XLVPHC xác định 01 cá nhân hay tổ chức chưa bị xử phạt vi phạm hành chính nếu đã chấp hành xong quyết định xử phạt hoặc hết thời hiệu thi hành quyết định xử phạt mà không tái phạm. Như vậy, Luật XLVPHC quy định căn cứ tính thời hạn, thời hiệu để xác định cá nhân, tổ chức được coi là chưa bị xử lý vi phạm hành chính đó là quyết định xử phạt vi phạm hành chính mà không căn cứ vào quyết định áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả.

Căn cứ các quy định pháp luật nêu trên, Bộ Tư pháp cho rằng, trường hợp người có thẩm quyền không ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính màchỉ ban hành quyết định áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả độc lập theo quy định tại khoản 2 Điều 65 Luật XLVPHC thì không được xem là đã bị xử phạt vi phạm hành chính để làm căn cứ truy cứu trách nhiệm hình sự.

Theo tài liệu trả lời kiến nghị của Bộ Tư pháp năm 2019